Salterra

salterra logo

ZEEVENKEL

" Op de grens tussen zee en land,
groeit een heel mooie plant "

Zeevenkel is een meerjarige zeegroente, die net als de gewone venkel behoort tot de schermbloemigen (Apiaceae).
De latijnse naam Crithmum maritimum  komt van het oudgriekse ‘krithe’ (gerst), door de gelijkenis tussen het blad van de zeevenkel en een gerstkorrel. Maritimum komt van het woord ‘mare’ en betekent zee.

Het is een belangrijk onderdeel van het dieet van de volkeren die al eeuwenlang in het Middellandse Zeegebied leven.
Van oudsher hebben de mensen die de zeevenkel consumeerden deze gepekeld. Ze zetten de zeevenkel op zuur om het op deze manier het hele jaar door te kunnen bewaren.

Heerlijk om te eten en gezond. De plant is net als bijvoorbeeld zeekraal en lamsoor een mooie zout verdragende plant die goed bestand is tegen verzilting.

Voorkomen

Zeevenkel staat op zonnige, open plekken op matig voedselrijke tot voedselrijke, brakke, vochtige grond. De plant groeit op zee kliffen en rotsen, langs zeedijken bestaande uit kalksteen en basalt. Ook staat het soms op jonge duintjes, mits het zand daarvan zilt is. Zeevenkel heeft stikstof nodig om te kunnen overleven en haalt dit en enige andere voedingsstoffen uit vloedlijnen en ander organisch aanspoelsel en uit op- en overspattend zeewater.

Omdat dijklichamen geen voedingsstoffen doorlaten is zeevenkel afhankelijk van aangespoeld zeewier dat in de naden van de basaltblokken blijft vastzitten en daar tot ontbinding overgaat. Zelfs uit op- en overspattend zeewater weet zeevenkel nog wat voedingsstoffen weg te vissen. De plant kan ook overleven doordat het stevige zoutwisselingen kan doorstaan. Bij droge zomerse periodes kan het zoutgehalte in de kieren namelijk behoorlijk oplopen, doordat het zeewater verdampt en hier het zout overblijft.

Zeevenkel komt zelden voor in Nederland en België en is daarom ook beschermd. In het zuiden van Europa, zoals het Middellandse Zeegebied komt de plant veel voor.

Crithmum-maritimum

Uiterlijk

De plant wordt 20-50 cm hoog. De wortels en wortelbladeren zijn houtachtig.

Zoals alle planten die onder verzilte omstandigheden groeien heeft zeevenkel dikke bladeren van zo’n 7 cm om zo min mogelijk water te verliezen door verdamping.

De plant is niet bestemd tegen strenge vorst. Door het warmer worden van het klimaat komt plant de laatste decennia steeds vaker voor.

Zeevenkel bloeit van juli tot oktober met samengestelde bloemschermen in een wit- geelgroene kleur.

Het is een C-4 plant, een aanduiding voor planten die op een andere wijze gebruik maken van de fotosynthese. Dit is een manier die zeer efficiënt werkt bij temperaturen boven 12 graden Celsius.

Crithmum_maritimum_1-1024x768

Gebruik

Zeevenkel kan zowel rauw, geblancheerd als gekookt worden bereid. De jonge bloemknoppen, bloemen en zaadpeulen zijn eetbaar en stengels en bladeren kunnen gekookt worden als asperges. Rauw heeft de zeevenkel een pittige “anijs”-achtige smaak en geblancheerd smaakt het enigszins naar asperge.

Het wordt vooral geteeld omdat de bladeren een heerlijke pittige en kruidige smaak hebben. Ze kunnen voor allerlei doeleinden worden gebruikt. Je gebruikt de jonge bladeren, eventueel gemarineerd in azijn, citroen, olijfolie en zout. De bladeren passen uitstekend in salades, sauzen, tapenades, maar ook verwerkt door andere groenten en granen. Je kunt de bladeren heerlijk eten met brood, knoflook en olijfolie. Zeevenkel heeft van zichzelf een diepe minerale smaak en werkt goed in combinatie met vlees, vis en schelpdieren.

greek salad

Gezondheidsvoordelen

Zeevenkel is een goede bron van de mineralen calcium, ijzer en kalium en is bovendien rijk aan vitamine C, antioxidanten en meervoudig onverzadigde vetten (omega 3 en 6) en vezels. 100 gram van deze zeegroente levert je bijvoorbeeld al 225 milligram calcium op. Dit is bijna even veel calcium als één glas melk bevat. Dat heeft een positieve werking op je botten, zenuwstelsel en spieren.

IJzer draagt onder meer bij aan een normaal zuurstoftransport in je lichaam. Kalium is betrokken bij de regulatie van je bloeddruk en helpt net als calcium bij de goede werking van je zenuwen en spieren.

Bovendien lijkt zeevenkel een positieve werking te hebben op de nieren en het ontslakken van je lichaam.

Net als zeewier is zeevenkel spijsvertering bevorderend, zuiverend en vocht afdrijvend. De bladeren worden voornamelijk in de lente geplukt, wanneer deze hun optimale voedingsstoffen bevatten. Zo past dit prima in een voorjaarskuur.